Ga naar de inhoud

Het Joodse leven

‘De terugkeer van Lydia’ is niet een boek over het Joodse leven, maar is de hoofdpersoon Lydia een jonge Joodse vrouw. Het Joodse leven loopt op de achtergrond als een rode draad door het boek. Soms komt er een Hebreeuwse uitdrukking in voor fo wordt er aan Joodse feestdagen gerefereerd. In het boek wordt Lydia gevraagd of ze niet ook een Jodenziel heeft. Ze is even stil en zegt dan eenvoudig ‘Ik ben Joods’. Ontdek een beetje van de wereld van Lydia hieronder.

Lag Ba’Omer

Lag Ba’Omer werd gevierd, de 33ste dag van de Omer. De eerste opbrengst van de oogst werd, zoals vroeger, niet meer geofferd in de tempel. Sterker, geen van de aanwezigen zou kunnen vertellen hoe de graanoogst dit jaar was uitgevallen. Er werd gegeten en gedronken en er klonk muziek.

De terugkeer van Lydia pagina 96 te koop bij mijnbestseller.nl en bol.com

De Omertelling is de periode tussen Pesach en Sjavoe’ot. In Bijbelse tijden werd de eerste opbrengst van de oogst naar de Tempel gebracht. Waarom is nu juist de 33e dag een feestdag geworden?
Daar zijn twee redenen voor. Bijna 1.800 jaar geleden werden de leerlingen van rabbi Akiva getroffen door een onbekende plaag. Op de 33ste dag van de Omertelling kwam er een einde aan de sterfte van de leerlingen. De tweede reden is dat Rabbi Shimon, een leerling van rabbi Akiva en een groot geleerde op deze 33e dag van de Omertelling overleed. Rabbi Shimon droeg zijn leerlingen op om zijn sterfdag in vreugde door te brengen.

De Thora wordt vergeleken met een licht dat de wereld beschijnt. Rabbi Shimon werd omgeven door dit licht en er is geschreven dat zijn huis omgeven was door een intens licht op zijn sterfdag. Daarom worden op deze feestdag kampvuren aangestoken om het licht van de Thora te vieren.

Chai

Hij hief zijn glas en keek Lydia toegenegen aan. ‘L’chaim Lydia.’
‘L’chaim oom Simon.’ Hun glazen klonken.

De terugkeer van Lydia pagina 188 te koop bij mijnbestseller.nl en bol.com

Chai (spreek uit gai) is het Hebreeuwse woord voor leven. De meervoudsvorm is chaim en zo kennen wij het van het proosten l’chaim (op het leven).

Het woord chai bestaat uit twee Hebreeuwse letters, chet en jod. Kijk naar het symbool op de afbeelding hieronder. De chet lijkt op een n en jod lijkt op een .

Chai verwijst ook naar het getal 18. Elke Hebreeuwse letter heeft een getal. Chet is 8, jod is 10. Omdat 18 hiermee de sterkste connectie met het leven heeft (chai) wordt dit als een speciaal getal beschouwd in de Joodse traditie. Het is de reden waarom Joden vaak giften of cadeaus geven met een waarde van 18 (hier €18 en in de VS $18) of een meervoud daarvan.

Synagoge en Bat Mitswah

Tot haar ongenoegen werd zij verplicht zich alsnog in de synagoge te onderwerpen aan het religieuze ‘Bat Mitswa’ ritueel.

De terugkeer van Lydia pagina 45 te koop bij mijnbestseller.nl en bol.com

In ‘De terugkeer van Lydia’ komt de synagoge in Delft voor. Deze synagoge is gebouwd in 1861 in de toen al enigszins ouderwetse neoclassicistische stijl. Het moest 15 jaar later al opgeknapt worden. In 1931 is het gebouw nogmaals gerenoveerd. In 1945 was de synagoge totaal onttakeld en leeggeroofd. Het gebouw werd voor verschillende doeleinden gebruikt, zoals opslagplaats voor Het Rode Kruis. het gebouw werd verkocht aan het aangrenzende Oude en Nieuwe Gasthuis.

De synagoge werd in 1974 gerestaureerd en maakte deel uit van het creativiteitscentrum. Ondertussen wilde de Joodse gemeenschap het gebouw terugkopen. In 1996 was er genoeg geld verzameld en was de aankoop een feit. Het gebouw werd vanaf dat moment als cultureel centrum voor diverse activiteiten. Sinds 2006 is de synagoge het thuis van Klal Yisrael, een progressief-joodse gemeente en worden er weer gebedsdiensten gehouden in de synagoge.

Lydia was niet gelukkig met het Bat Mitswah ritueel dat zij moest ondergaan. Een Joods meisje wordt vanaf haar twaalfde jaar verantwoordelijk voor de joodse wet. Bij de jongens is het bekend dat dit uitgebreid gevierd wordt, Bar Mitswah. Bij de orthodoxe meisjes wordt Bat Mitswah in de familiesfeer gevierd, bij de seculiere Joden wordt er vaak een extra groot verjaardagsfeest gehouden. De meisjes lezen meestal een deel uit de Thora voor, alleen orthodoxe meisjes vervangen dit door een lezing over een joods onderwerp te geven.

Boureka’s

Ik was bezig boureka’s met feta, sesam en spinazie te maken. Ik zou het fijn vinden als je me gezelschap houdt bij de maaltijd. Als je al gegeten hebt is er misschien plaats over voor een halve boureka. Het is geen haute cuisine, maar met een eerlijk hart gemaakt.

De terugkeer van Lydia pagina 45 te koop bij mijnbestseller.nl en bol.com

Bourekas is een populair hartig bladerdeeghapje. Het kan als snack worden geserveerd, maar ook als avondmaaltijd. Er zijn talloze variaties van de vulling. In “De terugkeer van Lydia’ worden bourekas gemaakt met feta en spinazie. Lijkt het je wat om ook te proberen? Het recept staat hieronder. Je kunt het ook hier downloaden.

Voorbereiding 25 minuten en baktijd 25 minuten. Goed voor 8 porties.

Ingredienten:

  • 1 eetlepel olijfolie
  • 5 ons verse fijngesneden spinazie
  • 1 ons fijn gehakte sjalotjes
  • 1 fijngehakt knoflookteentje (of 2 kleine) garlic
  • 1/2 theelepel zout
  • 1/4 theelepel peper
  • 8 vellen ontdooid bladerdeeg (of vers in porties gesneden)
  • 1 ons feta
  • 1 ons ricotta
  • 1 losgeklopt ei
  • 1 eetlepel sesamzaad

Bereidingswijze:

  • Verwarm de oven voor tot 200° (180° heteluchtovern). Verhit de olie in een grote koekenpan op middelhoog vuur. Voeg spinazie, sjalotjes en knoflook toe; bak en roer tot de spinazie geslonken is, ongeveer in 2 tot 3 minuten. Haal van het vuur; giet overtollig water af. Roer zout en peper erdoor en zet opzij om af te koelen tot kamertemperatuur.
  • Gebruik de ontdooide vellen bladerdeeg of snij het verse bladerdeeg in 8 porties. Leg het bladerdeeg op een licht met bloem bestoven oppervlak. Meng feta en ricotta in een kleine kom en roer dan het spinaziemengsel erdoor. Schep de vulling diagonaal over de helft van elk vierkant tot op ruim 1 centimer van de randen. Bestrijk de randen van het deeg met ei. Vouw 1 hoek over de vulling naar de tegenoverliggende hoek en vorm een driehoek; druk de randen aan met een vork om ze af te dichten. Leg ze op met bakpapier beklede bakplaten. Bestrijk het resterende ei over het gebak; bestrooi met het sesamzaad. Bak tot ze goudbruin zijn in 25 tot 30 minuten.

De ongebakken bourekas kunnen ingevroren worden. Om ze af te bakken verleng je de tijd tot ongeveer 30 tot 35 minuten. Dek ze af met aluminiumfolie als ze te bruin dreigen te worden.

Voedingswaarde:
1 boureka: 383 calorieën, 21g vet (waarvan 6g verzadigd vet, 635mg zout, 39g koolhydraten,  6g voedingsvezels, 9g eiwit.